Kabakulak: Nedenleri, Belirtileri, Teşhis ve Tedavisi

KABAKULAK VE NEDENLERİ;

Kabakulak, virüslerin tükrük bezlerine ekfeksiyon yapması sonucunda büyümeye neden olan ve bu nedenle ortaya çıkan bulaşıcı bir hastalıktır. Kulak alt bölgesinin de şişlik oluştuğunda buna kabakulak hastalığı denir. Çocuk yaşlarda sık sık ortaya çıkan bu hastalık, daha önce hiç geçirmemiş yetişkin insanların döneminde bile bulunmaktadır.

Kabakulak rahatsızlığı, kış ve bahar aylarında sık sık görülmektedir. Hasta insanların öksürmesi, hapşurması veya öpüşme sırasında bu virüs damlacıklarının havada uçuşması sırasında, o ortamda bulunan kişilerin nefes alırken, solunum yoluyla bu virüsleri kaparak bulaşmasına neden olurlar.

Hastalığın belirtilerine değinecek olursak, virüs vücuda girdiği andan yaklaşık 3.ncü haftasında ortaya çıkar. Bu hastalığa bir kez yakalanan birey bu hastalığa karşı bağışıklık kazanır ve tekrarlanması söz konusu değildir.

KABAKULAK HASTALIĞININ BELİRTİLERİ

Bir üst yazımızda bulaşma nedenlerinden bahsetmiştik, şimdi bu hastalığa yakalanan bireylerin yaşamış olduğu belirtileri aktaralım.

Çenenin arka alt bölgesinde şişlik meydana gelir. Önce bir tarafı sonra diğer tarafında görülmektedir.
Tükrük bezlerinde oluşan ağrılar başlar. Bu ağrılar genelde Boğaz da hissedilmektedir.
Ağız açıp kapatırken, bir şeyler çiğnerken ağrı hissedilir.
Hafif ateşlenme ve baş ağrını meydana gelir.
Halsizlik ve yorgunluk başlar.
Yumurtalıklar da meydana gelen iltihaplanma sonucu hasta karın ağrısı çekmektedir.
Baş bölgesinde bulunan şişlik dolayısı ile şiş olan tarafa doğru yatık olur.
Kişinin iştah kaybı ön plana çıkar.
Ağrı şiddetli olur ve iltihap yayılması sonucunda boyun bölgesinde tutulmalar meydana gelir.
Bulantılar ve kusmalar bu hastalığa eşlik edebilir.
Çok nadir durumlarda bu hastalık kişilerde belirti vermeyebilir.
KABAKULAK NE TÜR RAHATSIZLIKLARA YOL AÇMAYA BAŞLAR ?

Kabakulak hastalığına neden olan mikrop, kana bulaşması sonucu yayılır ve organlara ulaşır. Ulaşılan bölgelerde iltihaplanmaya neden olmaktadır. Beyin zarına gelmesi sonucunda menenjit dediğimiz hastalığa yol açabilir. Bu duruma bağlı baş ağrı şiddetinde artışlar ve hasta kusmaya başlar. Ense bölgesinde sertliği görülmeye başlar. Bu durum karşısında kesinlikle doktora başvurulması gerekir. Sadece beyin bölgesi olmayıp, başka yerler üzerinde de iltihaba neden olur. Böbrekler üzerinde, ” pankreasta ” sinirlerde iltihap oluşma rastlanır. Kadın ve erkek bireylerin yumurtalıkların iltihapları sonucunda kısırlık gelişim gösterir. Hastalığın şiddetli devam etmesi ve yayılmasından sonra duyma problemi ortaya çıkar. Kabakulak, gebelik döneminin erken zamanlarında ortaya çıkması sonucu düşük gelişebilir. Gözyaşlarında bulunan bezlerin şişmesi sonucunda görme bozukluğu ortaya çıkar. Fakat nadir rastlanan bir durum olarak görülür. Sakatlığa yol açabilmektedir. Bireylerin günlük yaşantısının aksamasına neden olurlar. İş yada okul hayatı gibi durumlar söz konusu olduğunda başka bir bireye bulaşmaması adına ara vermek zorunda kalır.

KABAKULAK HASTALIĞINA NASIL TANI KONULUR ?

Tanı koymak aslında o kadar zor değildir. Hastanın doktora vermiş olduğu bilgiler doğrultusunda yapılmış olan fiziki muayene sonucu tanı konulması muhtemeldir. Kabakulak olan biri ile yakın temas bulunması sonucunda tanı konmasına yardımcı olur. Tükrük bezlerinin şişkinliği, kabakulak olduğunu belirtir. Genel olarak gerek olmasa da, kan tahlili sonucu kanda bulunan antikor seviyesi kontrol edilir. Antikor seviyesinin çok fazla artması kabakulak tanısı için önemli bir bulgu olarak bilir.

KABAKULAK TEDAVİSİ NASIL OLMALI ?

Kabakulak tedavisi üzerinde kullanılmış özel bir yöntem bulunmamaktadır. Tedavi evde uygulanır. Hastalık belirtilerin görülmesinden sonraki iki hafta içerisinde iyileşmeye başlar. Genel olarak kullanılan ilaçlar, hastalığın belirtisini ortadan kaldırmak için kullanılır. Baş ağrısı için ağrı kesici kullanımı, ateşi düşürmek için ateş düşürücü gibi ilaçların kullanılması gibi.

Hastanın yumuşak tarz gıdalar ile beslenmesi tavsiye edilir. Ağrı düzeyinin artmaması için asitli yiyecekler ve gıdalardan uzak durmak gerekmektedir. Tükrük salgısının artması hastaya ağrı şiddetinin artmasına neden olacaktır. C vitamini ile bağışıklık sisteminin artması sağlanarak bireyin erken zaman içerisinde hastalıktan kurtulması sağlanır.

KABAKULAK HASTALIĞINDAN KORUNMA YOLLARI NELERDİR ?

MMR aşısı ile korunma yöntemi uygulanmaktadır. Diğer aşılar ile birlikte uygulamanın hiçbir zararı yoktur. Hayati tehlikeye neden olması çok düşük bir düzeydedir. Çocukların yaş sınıfına göre 1-1,5 ve 4-5 yaşlarında olmak üzere iki kere uygulanmalı ve kabakulak hastalığına karşılıkta bu aşıların %95 oranın koruma sağladığını belirtmişlerdir.

Hamile bayanlar üzerinde uygulanması son derece tehlikeli ve yasaktır. Aşı olunması halinde üç ay boyunca hamile kalınmaması gerekmektedir.  Kanser ve aids gibi bağışıklık sistemini etkileyen bu hastalıkları olan bireyler, aşı yaptırmadan önce doktorları ile kesinlikle görüşmesi ve doktor onayına istinaden yapılması gerekmektedir.

Aşı tedavisi bulunmadan önce menenjitin en büyük sebeplerinden birisi olarak bilinirdi. Günümüz çağında ise bu aşının yapılmasıyla birlikte kabakulak devrinin yavaş yavaş yok olmaya doğru gittiğini söyleyebiliriz. Görülme sıklığı, geçmiş senelere göre daha çok azaldığı ve ilerleyen zamanlarda ise yok denecek kadar aza ineceği gibi gözüküyor diyebiliriz.